Enerji tedariğinde kendi kendine yeterli hale gelmek mümkün mü? Gıda ve mutfak atıkları nasıl ısı ve elektrik kaynağına dönüşür? Ve gastronominin kaynakları daha sürdürülebilir şekilde kullanılmasına ve maliyetlerden tasarruf etmesine nasıl yardımcı olabilir? MEIKO GREEN Waste Solutions, Rheintalgas Derneği ile yaptığı işbirliğiyle bu soruların cevaplarını arıyor.
MEIKO GREEN Waste Solutions ve Rheintalgas e.V bünyesindeki enerji uzmanları, gastronomi işletmeleri için sadece kendi gıda atıklarını işleyerek temiz enerji ve doğal gübre üreten küçük ölçekli ekonomik bir biyogaz tesisi geliştirmeye çalışıyorlar. Amaç ekolojik ayak izini ciddi derecede azaltmak, enerji maliyetlerini düşürmek ve tasarruf etmek. Peki bu vizyoner ekip bu hedefe nasıl ulaşmayı planlıyor? Aşağıdaki üç kategoriden oluşan değerli mutfak ve gıda atıklarından faydalanarak:
- Üretim/mutfak atıkları: Yemek hazırlama sırasında ortaya çıkan kabuk, yaprak gibi atıklar
- Üretim fazlaları: Her ne kadar sakınılsa da maalesef bir ölçüde kaçınılmaz olarak meydana gelen fazla üretim
- Yemek artıkları: Misafirlerin tabaklarında kalan artıklar
Bu mutfak ve yemek atıkları ileride bölgedeki tank toplama sistemleri aracılığıyla toplanacak ve küçük ölçekli bir biyogaz tesisinde ısıtma kaynağına ve doğal gübreye dönüştürülecektir. Konteyner tipi biyogaz tesisi, günde 1000 kilograma kadar sıvı atık işleyebiliyor. Bu rakam kulağa oldukça büyük geliyor. Gerçekte de öyle! Öte yandan yemek hazırlamanın en önemli kriteri olarak atık oluşumundan kaçınma ilkesi hala geçerli ve bu miktar, sadece tek bir işletmeden değil, birkaç işletmeden geliyor.
Küçük ölçekli biyogaz tesisi köyün merkezine kurulacak. Böylece taşıma mesafeleri her iki yönde de inanılmaz derecede kısalacak: Bir yandan gıda atıklarının biyogaz tesisine taşınması, diğer yandan da üretilen gübrenin çevredeki çiftçilere teslim edilmesi için gereken taşıma mesafeleri. Yani daha önce gereken 50-100 kilometre yerine yaklaşık 10-20 kilometre!
Biyogaz konteyner içerisinde yakılıyor ve bölgesel ısıtma ağı için ısı kaynağı olarak kullanılıyor. Bu sayede yılda ortalama 30 hane ısıtılabilir.
Ayrıca tesisin dikkat çeken konumu, bölge sakinlerine ve işletmelere gıda ve mutfak atıkları konusuna daha fazla farkındalık sağlayacak. Gıda israfı nasıl önlenir, gıda atıkları nasıl ayrılır ve değerlendirilir gibi soruların cevapları nerdeyse kapının önünde bulunabilecek.
“Biyogaz tesisleri yüksek bir potansiyele sahip. Gastronomi işletmelerinden gelen gıda atıkları ise bunun için mükemmel bir kaynak oluşturuyor. Sonuç ise biyoenerji ve kaliteli gübre.“
Dr. Michael Meirer, MEIKO GREEN Waste Solutions Danışmanlık Yöneticisi
KÜÇÜK ÖLÇEKLI BIYOGAZ TESISLERININ ÇALIŞMA PRENSIBI
Restoranlar, şirket yemekhaneleri ve hastaneler, mutfaklarında üretilen gıda atıklarını bir tank sisteminde topluyorlar. Bunun için ilgili işletmedeki atıklar, MEIKO GREEN BioMaster gibi bir besleme istasyonu aracılığıyla ufalanarak smoothie kıvamında bir sıvıya dönüştürülüyor ve borularla kokusuz bir şekilde tanka pompalanıyor.
Enerji bakımından değeri yüksek atıklar, bir kamyon tarafından toplanıyor ve yaklaşık on kilometre uzaklıktaki biyogaz tesisine taşınıyor. Burada, atıkların varil sistemiyle teslim alındığı biyogaz tesislerinin aksine, neredeyse kokusuz olarak mobil bir konteynerde yer alan 30 m³'lük bir tanka pompalanıyor. 30 gün sonra kapalı bir sistemde (yani oksijensiz ortamda) mikroorganizmaların yardımıyla biyogaz ve gübre oluşuyor.
Atık miktarının yüzde %10 ila %20'si biyogaza dönüştürülüyor ve bir gaz brülöründe yakılıyor. Ortaya çıkan atık ısı, birkaç metre uzunluğundaki bir boru hattı üzerinden yakındaki bölgesel ısıtma ağına gönderiliyor. Bu ısı ile (günde yakl. 600 kWh bölgesel ısıtma gücü ile) yaklaşık 30 hane ısıtılabiliyor.
Organik atık miktarının %80 ila 90'ı fermantasyon kalıntısı olarak 14 m³'lük bir tanka pompalanıyor. Bölgedeki çiftçiler tarafından ayda 2-3 kez toplanarak kaliteli doğal gübre olarak tarlalara serpiliyor. Gübre kullanılmayan dönemlerde ise çiftliklerdeki tanklarda saklanıyor.
Tesis dijital olarak denetleniyor ve arıza durumlarında operatörler, akıllı telefona gönderilen anlık mesaj ile derhal bilgilendiriliyor.
GIDA ATIKLARIYLA ÇALIŞAN KÜÇÜK ÖLÇEKLI BIYOGAZ TESISININ AVANTAJLARI
- Yerli kalma prensibiyle, tüm besin maddeleri bölgede kalır ve burada ısıya ve kaliteli doğal gübreye dönüştürülür. Fosil enerji ve sentetik gübre ithalatı kısmen ikame edilebilir. Bu da bölge halkının biraz daha bağımsız olmasına yardım eder.
- Neredeyse hiç kontaminasyon içermeyen toplama süreci, kaliteli mutfak ve gıda atıkları ile enerjiye optimum dönüşümü garanti eder.
- Kapalı sistemde çalıştığı için kokusuz ve verimlidir.
- Esnek sistem: Büyük bir biyogaz tesisinin içerdiği teknoloji ve mühendislik sanatı, sadece bir gemi konteyneri kadar alan kaplar. Tüm sistem kamyonla kolayca taşınabilir ve başka bir yerde hızlıca kullanıma hazır hale getirilebilir.
DOĞALGAZ YERINE BIYOMETAN ILE ISINMA
Küresel ısınmada 1,5 derece hedefine ulaşabilmek için, mevcut tüm yenilenebilir enerji kaynaklarına ihtiyaç var. Alman Biyogaz Derneği, "Biyogaz tesislerinden elde edilen metan için sürdürülebilir teknik hacim potansiyeli" başlıklı arka plan belgesinde, biyogazın enerji dönüşümüne katkı sağlayabileceğini açıkça ortaya koyuyor. Almanya'nın işlenebilir atıklarının tamamı biyogaza dönüştürüldüğünde, Rus doğalgazının %42'si ikame edilebiliyor. Enerji tedariğinde daha fazla yenilenebilir enerji daha düşük CO2 emisyonu anlamına geliyor. Almanya, 2020 yılında biyogaz kullanarak yaklaşık 20 milyon ton CO2 tasarrufu sağladı.
