Dünyamız, plastik atıklarla dolu. Günlük hayatta tek kullanımlık plastik ürün ve ambalajlardan bilinçli olarak vazgeçmemizin kritik önem taşıdığı bir dönemdeyiz. Plastik konusundaki mini serimizin 2. bölümünde, bunun nasıl başarılabileceğini anlatıyoruz.
Eğer serinin 1. bölümünü kaçırdıysanız: “Plastik sorunuˮ isimli yazımızda, her alanda plastiğe rastlanan dünyamızdan çok sayıda veriye ve bilgiye ulaşabilirsiniz. Ayrıca plastik atıkların insanlar, hayvanlar ve çevre üzerindeki etkilerini de bulabilirsiniz.
"PLASTIK ATIKLARI ÖNLEME" KONUSUNDA BEYAZ BÜLTEN
Tek kullanımlık yerine tekrar kullanılabilir bardaklar: Gastronomi ve catering işletmecileri bu beyaz bültende, akıllı bulaşık yıkama teknolojisi ile plastik atıkları önleme konusunda bilgi sahibi oluyorlar. Üstelik birçok uygulama örneği ve ipucuyla birlikte!
>> Beyaz bültene gidin
Gelecekte plastik konusunda ne yapılması gerektiği ve plastik atıkların nasıl önlenebileceği, küresel çapta bir zorluk olarak karşımıza çıkıyor. Bu konuda herkese yapacak bir şey düşüyor! Düşünce yapımızı tekrar gözden geçirmemiz ve her şeyden önce, problemli tek kullanımlık ürünlerden kaçınmamız gerekiyor. Bunu nasıl yapabileceğinizi aşağıda anlatıyoruz:
1. TEK KULLANIMLIK PLASTIK ÜRÜNLERDEN KAÇININ
Plastik çatal bıçaklar, plastik tabaklar, plastik bardaklar, plastik pipetler vb. ürünlerin ortak bir yönü vardır: Sadece birkaç dakika kullanılır ve ardından çöpe atılırlar. Tabak ve bardaklar için yıkanabilen tekrar kullanılabilir çözümlere yönelmek daha doğru bir seçimdir. Bugün birçok içecek perakendecisi ve diğer tedarikçiler, sonrasında yıkama servisi de dahil olmak üzere bardak ve tabak gönderim hizmeti sunuyor.
2. BEZ ALIŞVERIŞ TORBALARI KULLANIN
İnce tek kullanımlık plastik veya kağıt torba yerine, bez torbalar kullanabilirsiniz. İki - üç torbayı arabanızda tutarsanız, alışveriş yapacağınız zaman elinizin altında olurlar. Aynı şekilde sırt çantası veya sepet de alışveriş için gayet uygundur.
50 YIL…
... polistirenden üretilmiş bir bardağın denizde en küçük parçalarına ayrılması için gereken süredir. Ve bu malzeme asla tamamen çözülmemektedir.(1)
(1) Kaynak: Frauenhofer Çevre Enstitüsü, Güvenlik ve Enerji Teknolojisi
3. TEK KULLANIMLIK YERINE TEKRAR KULLANILABILIR
Şişe, kutu, bardak ve kupa gibi malzemelerde tekrar kullanılabilir olanlar, tek kullanımlıklara göre her zaman daha çevre dostudur. Tetrapak ve tek kullanımlık plastik şişe kullanımından vazgeçmek, atık oluşumunu ciddi miktarda önler. Büyük çaplı etkinliklerde de, daha çevre dostu bir tüketim sağlanması çoğu zaman mümkündür. Bunun püf noktası da tekrar kullanılabilir bardakların kiralanmasıdır. Birçok etkinlik organizasyon şirketi de bunu yapmakta ve tek kullanımlık malzemelerden oluşan atık yığınlarının azaltılmasına yardımcı olmaktadır.
4. KAHVE IÇIN TEKRAR KULLANILABILIR BARDAK KULLANIN
TNS Emnid Pazar Araştırmaları Kurumu'nun (2) yaptığı bir araştırma, Almanya'nın başkenti Berlin'de günde yaklaşık 460.000 adet coffee-to-go bardak kullanıldığını gösteriyor. Bu, dünyanın diğer büyük şehirlerindeki durum hakkında fikir veren inanılmaz bir rakam. Burada sorun kullanılan kapakların neredeyse tamamının plastikten olması ve bardakların içinin de ince bir plastik tabakayla kaplı olması. Önerimiz, tekrar kullanılabilir bir bardağı yanınızda bulundurun ve içeceklerinizi buna koydurun.
(2) Kaynak: Alman Çevre Yardım Kuruluşu (www.duh.de)
15 DAKIKA…
... tek kullanımlık bir bardağın ortalama kullanım süresidir. Sonrasında ise çöpe atılmaktadır.(3)
(3) Kaynak: Almanya Çevre Dairesi
5. PLASTIK KULLANACAKSANIZ, BIRDEN FAZLA KEZ KULLANIN
Gerçekçi olmak gerekirse plastik kullanımından tamamen vazgeçmemiz mümkün görünmüyor. Dolayısıyla mutlaka plastik ambalaj veya ürün kullancaksak, bunları olabildiğince tekrar kullanmalıyız.
6. MEYVE VE SEBZELERI AMBALAJSIZ OLARAK SATIN ALIN
Paketlenmiş salatalık, biber, elma ve muz almak yerine ambalajsız seçenekleri tercih edin.
7. ALIŞVERIŞLERI BIRLEŞTIRIN
Haftada bir yapılan planlı alışverişler, her durumda spontane alışverişlerden daha doğru bir tercih olacaktır. Bu sayede ne kadar çok tek kullanımlık ambalaj önlediğinize şaşıracaksınız.
"MEVCUT ŞEKILDE DEVAM EDERSEK,
...2050 itibariyle okyanuslardaki toplam plastik miktarının balık sürülerinin tamamından daha ağır olacağı tahmin ediliyor."(4)
(4) Kaynak: Ellen MacArthur Foundation tarafından yapılan “Yeni Plastik Ekonomisiˮ Araştırması (2016)
8. DUŞ JELI YERINE SABUN KULLANIN
Günümüzde birçok kozmetik ürünü plastik ambalajlarda satılıyor. Bunun herhangi bir alternatifi bulunmadığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz! Sabun kullanmaya ne dersiniz? Bunun yanında, kulak çubuklarının da kağıt bazlı olanlarını tercih edebilirsiniz. Hepsinin ötesinde, tek kullanımlık plastik ambalaj konusunda sektördeki aktörlerin zorlandığı da bir gerçektir.
9. PLASTIK ALTERNATIFLERI KONUSUNDA DIKKATLI OLUN
Bambu, palmiye yaprakları veya mısır gibi yenilenebilir hammaddelerden üretilen ürün ve ambalajlar, günümüzde yükseliş trendinde ve tüketicilerin vicdanlarını rahatlatmaya yardımcı oluyor. Ancak dikkatli bakıldığında, sözde ekolojik alternatiflerin beraberinde dezavantajlar getirdiğini görüyoruz: Örneğin bambudan üretilen kupalar genellikle melamin içermektedir. Bu sentetik reçine, bitki liflerinin bir arada tutulmasını sağlar. Buradaki sorun, 70 santigrat dereceyi aşan sıcaklıklara maruz kaldığında, bu reçinenin sağlığa zararlı ve kansere yol açan formaldehid maddesini açığa çıkarmasıdır. Ayrıca, bambudan üretilen kupaların geri dönüştürülmesi de mümkün değildir.
DÜNYAMIZI PLASTIKLE DOLDURMAYA SON VERELIM!
Daha az plastik, çevre ve insanların yararınadır. Plastik atıkları önleme, problemli alternatifler ve “tekrar kullanılabilir ürünlerin yıkanmasıˮ konusunda ilginç gerçeklere, “Plastik atıkları önleyinˮ adlı beyaz bültenimizden ulaşabilirsiniz.
150 MILYON TON…
... plastik atığın bugün denizlerimizde yüzdüğü tahmin ediliyor.(5)
(5) Kaynak: Greenpeace
GERI DÖNÜŞÜM ŞAMPIYONU
Almanya, her ne kadar bu ünvana sahip olmak istese de şu an için bu, sadece bir hayal. “Plastikatlas 2019ˮa göre, 2017'de ülkede oluşan 5,2 milyon tonluk plastik atığın sadece 810.000 tonu geri dönüştürülebilmiş. Bu da, yaklaşık yüzde 15,6 oranında bir paya karşılık geliyor.(6)
Geri dönüşümde Avrupa genelinde başı çeken Litvanya ve Slovenya'yı, Çekya ve Slovakya takip ediyor.(7)
(6) Kaynak: Plastikatlas 2019
(7) Kaynak: Eurostat 2016
